ඔබත් නිතර බැකප් එකක් ගන්නවද ? ...... Are you getting Backups Frequently ?

මගෙත් එක්ක නිතර කථා බහේ යෙදෙන මිත්‍රයෙකුට අද මම ඇමතුමක් ගත්තා. එක පාරටම මේකා ඇහුවේ නැද්ද "කවුද මේ ?" කියලා. මම හිතුවා විහිළුවක් වත් කරනවාද කියල. නමුත් ඔහු තේරුම් කරන දුන් පසුව මෙය බොහෝ දෙනෙකුට ඇති වන ප්‍රශ්නයක් බව පැහැදිලි වුණා. ඔහුගේ ජංගමයේ කන්ටැක්ට් සියල්ල මැකී ගිහින්. නමුත් සතුටින් කියන්නේ මේ වැඩේ එකම වතාවක්වත් මට වෙලා නෑ. හේතුව මම තාක්ෂණය සමග ජීවත් වුනත් තාක්ෂනය ගැන 100% විශ්වාස නොකිරීම. ඔබ විශ්වාස කරයිද මන්දා මම ඉඳහිට ඩයරියක් අරන් ෆෝන් එකේ තියෙන කන්ටැක්ට් ලියාගෙන ලියාගෙන යනවා. සමහර දවසකට මෙහෙම ලියලා දවස් කිහිපයකින් ෆෝන් එක වැඩකරන්නේ නැතිව යනවා. ඔබේ හිතටත් මේ වගේ අණතුරු ඇඟවීම් දැනිලා ඇති. එහෙම දැනුනොත් දෙපාරක් හිතන්න එපා ලියන්න පටන් ගන්න. මේක මහා කම්මැලි වැඩක් වගේ දැනෙයි. ඒත් එහි වටිනාකම ගැන වචන වලින් විස්තර කරන්න ඕනේ නෑ. මේ දේ නොවුන කෙනෙකුත් නැති තරම්.  අද මට කතා කරපු මිත්‍රයටත් මම දුන්නේ ඔය උපදෙසමයි. 

මම මේ වගේ ලියා ගත්තු ලැයිස්තු කිහිපයක්ම තවම මගේ බෑග් එකේ තියෙනවා. ඉස්සර නම් ඕන කෙනෙක් ගාව ටෙලිෆෝන් ඉන්ඩෙක්ස් එකක් වැරදුනේ නෑ. දැන් එහෙමත් කෙනෙක් ගාව තමයි තියෙන්නේ. එහෙම කළාම තියෙන එක වටිනාකමක් තමයි, ඔබේ ජංගම දුරකථනය නැති වුනත්, බිම වැටිලා එක පාරම වැඩ කරන්නේ නැතිව ගියත්, අලුත් එකක් ගත්තම පරණ කන්ටැක්ට් වලින් අවශ්‍ය ඒවා පමණක් ඇතුලත් කරගෙන, ඒවා අතරේ නිසි කළමනාකරණය පවත්වා ගැනීමේ හැකියාව. දැන් කන්ටැක්ට් වලට සීමාවක් නැති වුණත්, ඉස්සර ලබා දීපු සිම් කාඩ් පතක තැන්පත් කරන්නක පුළුවන් ප්‍රමාණයක් තිබුණා. 100ක්, 250ක් ආදී වශයෙන්. පසුව සුපර් සිම් වගේ ජාති ආවා. ඒ එක්කම ජංගම දුරකථනයේ ඉඩ ප්‍රමාණය මත අවශ්‍ය ප්‍රමාණයක් තබා ගන්න හැකියාව වර්ධනය වුණා. දැන් ඒවා කෙතරම් දියුණුද කියනවා නම්, මිතුරාගේ පින්තූරය, QR කේතය, ඊ-මේල් ලිපිනය, වෙබ් අඩවිය, ආදී ඕනෑම දෙයක් සටහන් කර ගන්න පුළුවන්. මෑතකදී වින්ඩෝස් ෆෝන් එකකට මාරු වූ පසු හරි අපූරු Application  එකක් හමු වුණා. ඒ CamCard. එමගින් ඔබට ලැබෙන ව්‍යාපාරික කාඩ්පත් ස්කෑන් කිරීමකින් සියලු තොරතුරු එක් රැස් කර ගන්න පුලුවන්. මම හිතන්නේ Android, BlackBerry වලට මීට වඩා හොඳ Apps තියෙනවා. ඒ වුණාට මතක තබා ගන්න හොඳම මාධ්‍යය කඩදාසිය බව.

අපේ දෛනික රාජකාරී වල අපට තිබෙන වැදගත්ම වගකීමක් තමයි අප බලා ගන්නා පද්දති වල Backup ලබා ගැනීම. මොනවා අතපහු කලත්, අමතක නොකර කලයුතු කාරියක් තමයි Backup කිරීම. මගේ මැනේජර්ට අපි කියන්නේ Mr. Backup කියලා. ඒ ඔහු නිතරම මේ ගැන සොයා බලන නිසා. දවසකට අපි පද්දති දෙකක බැකප් හයක් ගන්නවා. ඒවා විවිධ ස්ථාන වලට යැවීමත් වැදගත්. පද්දතිය තිබෙන ස්ථානයේ බැකප් පිටපත් තැබීම ගින්නකදී, බෝම්බ පිපිරීමකදී වගේ අවස්තාවක කිසිසේත් ප්‍රයෝජනවත් වන්නේ නෑ. ඩිස්කට් වලින් පටන් ගත්ත බැකප් කිරීම, Tanberg Tape, DAT Tape දක්වා වර්ධනය වෙලා දැන් DVD හෝ External Hard Disk දක්වා දියුණු වෙලා තියෙනවා. බැකප් කිරීම කොයි තරම් වැදගත්ද කියලා දැනෙන්නේ ඔබ වැඩ කරන පද්දතියක් බිඳ වැටුණු විට. ඉස්සර අපගේ පද්දති Stand Alone හෝ Distributed විදියට තිබුණු කාලේ, අපි ශාඛා වල පද්දති නිලධාරියාට දැඩි අවධාරණයෙන් දෙන  උපදෙස තමයි, දවස අවසාන කටයුතු වලට පෙරත්, පසුවත් නොවැරදීම බැකප් එකක් ලබා ගන්නා ලෙස. එහෙම අතපහු වුණ වෙලාවකට අන්තිමට ගත්තු බැකප් එක පද්දතියට ලෝඩ් කරලා. එතන ඉඳන් කරපු ගනුදෙනු ඇතුලත් කරන්න සිද්ධ වෙනවා. එහෙම දවස් හය - හත ඇතුලත් කරන්න වුණු අත්දැකීම් පවා අපට තියෙනවා. ඒ කාලේ අඩක් අත්හුරු ක්‍රමයට තිබුණ නිසා ඒ වගේ කටයුතු ගැටළුවක් වුණේ නෑ. 

මේ කතාව අතරේ මට සිද්ධ වුණු ලස්සන සිදුවීමක් මතක් වුණා. අලුතෙන්ම ශාඛාව පරිගණකගත කරපු මුල සතියේ කාර්යබහුල නැති දවසක මගේ අත්වැරදීමකින් Master File එකක ගිණුම් අංක උඩින් වෙනත් අංක වගයක් සටහන් වුණා. මට එක පාරටම වෙන්න යන භයානක තත්වය වැටහුනා. මම කෙලින්ම දිව ගියේ ශාඛාවේ කළමනාකාර තුමා වෙත, ඔහු ඉතාම කාරුණික නිලධාරියෙක්. මගේ විස්තරය අහගෙන ඉඳලා 

"හරි මල්ලි දැන් මොකක්ද මගෙන් කෙරෙන්න ඕනේ?" කියලා ඇහුවා. 

මම වෙන්න ඕනේ දේ විස්තර කරා. ඉන්පසු මා මා නතර වුවේ වොෂ්රූම් එකේ. එදින වැඩ ආරම්භ කර මිනිත්තු කිහිපයකට පසුව සිදු වූ දෙයක් නමුත්, මෙය ආපසු හරවන්න ගත වන කාලයත් සමග සසඳා, පෙරදින බැකප් එක ස්ථාපනය කර, එදින කල ගනුදෙනු නැවතත් ඇතුලත් කිරීම පහසු බව මට වැටහුණා. තවත් මිනිත්තු කිහිපයකදී අපට වරද නිවැරදි කර ගන්න හැකි වුණා. ඒ අප පෙරදිනයේ බැකප් කිරීම නිවැරදිව කර තිබූ නිසාවෙන්. ඉතිං ඕනෑම දෙයක බැකප් එකක් අරන් තැබීම ඉතාම ප්‍රඥාගෝචර දෙයක්. ඔබ ළඟ තිබෙන සියලු ඉලෙක්ට්‍රොනික් මෙවලම් වල බැකප් එකක් කර ගන්න. ජංගම දුරකථනයේ කන්ටැක්ට් සහ වැදගත් දේ බැකප් කිරීම Schedule කරන්න පුළුවන්. එහෙම කරන්න නම් මෙමරි කාඩ්පතක් එහි අඩංගු වෙන්න ඕනේ. හැබැයි දැන් අළුත් ක්‍රම තියෙනවා.  දැන් ජංගම දුරකථන වලින් දුරකතනයකට දත්ත සම්ප්‍රේෂණය කරන්නේ ඊ-මේල් ගිණුමක් හරහා නැතිනම් ස්කයිව් ඩ්‍රයිව් හෝ ගූගල් ඩ්‍රයිව් වැනි දුරස්ථ මතකයක් ආධාරයෙන්. මගේ නව දුරකථනයට එකදු දුරකථන අංකයක් ඇතුලත් කරන්න මට සිදු වූයේ නෑ. ඒ වින්ඩෝස් ජංගම දුරකථන සක්‍රීය කරන්නේ හොට්මේල් ගිණුමක් හරහා නිසා. කලින් මේ හොට්මේල් ගිණුමට කැන්ටෑක්ට් සහ වෙනත් වැදගත් දේ අප්ලෝඩ් කර පසුව නව දුරකථනය සක්‍රීය කළා. එවිට් ඒ සියලු දත්ත නව දුරකථනයේ. 

මා සමග ටික කලකට පෙර සේවය කළා ගුහානන්ද නමැති දමිළ මිතුරෙක්. ඔහුට මිනිත්තු දහයකට සැරයක් බැකප් එකක් නොගත්තොත් ඉන්න අමාරුයි. එවැනි තත්ව නම් විස්තර කල හැක්කේ ආත්ම විශ්වාසයේ(Self Confidence) අඩු කමක් ලෙස. ඔහු ඉතා කලබල වන්නෙක්(Panic) චරිතයක්. පුංචි දෙයටත් ලොකු තොයිල් නටන්න සූදානම් පුද්ගලයෙක්. ඔහු ගැන වෙනම ලිපියකින් ඔබ වෙත එන්නම්. ඔහු අකාලයේ මිය ගියේ පිළිකාවකට ගොදුරු වෙලා. 

ඉතිං බැකප් අමතක කරන්න එපා. ඕනෑම දෙයක බැකප් එකක් තබා ගන්න. හොඳම එක කඩදාසිය(Paper Backup). ඒ කියන්නේ ඡායා පිටපත්, පරිගණක මුද්‍රිත, අතින් තැබූ සටහන් මේ සඳහා යොදා ගන්න පුළුවන්. තවමත් මා විශ්වාස කරන්නේ මුද්‍රිත සහ අතින් තැබූ සටහන්. Magnetic Memory ගැන මට තියෙන්නේ බොහොම අඩු විශ්වාසයක්. ඔබේ ජංගම දුරකථනයට පුළුවන් මේ දත්ත මකා දමන්න. ඉතිං බොහොම ප්‍රවේසමෙන් මේවා හසුරුවන්න ඕනේ. ඔබගේ ක්‍රෙඩිට්/ඩෙබිට් කාඩ් වල තිබෙන Magnetic Strip (චුම්බිත තීරුව) මකා දමන්න එය සමත්. එනිසා මේ දෙක එකට තබා ගන්න එපා. කෙසේ නමුත් ඔබේ කාඩ්පත් වල බැකප් ගන්න උත්සාහ කරන්නත් එපා. එය නීති විරෝධී ක්‍රියාවක්. නමුත් ඔබේ කාඩ් අංක වල ඡායා පිටපත් හෝ පින්තූරයක් ලබා ගන්න පුළුවන් නම් එය වැදගත් වේවි. 

___________________________________________

මෙය මා තබන 300 වෙනි සටහන බවත් සඳහන් කරන්න ඕනේ.

ඩයලොග් එක අවුරුදු කිහිපයකට කලින් ඔබේ කන්ටැක්ට් බැකප් කරන්න ක්‍රමයක් හඳුන්වා දුන්නා. කම්මලිමනම් එය භාවිතා කරන්න පුළුවන්. වැඩේ තියෙන්නේ මුදල් අය කරන එක.