මේ දවස් වල කොළඹ දිස්ත්‍රික්කයට ගං වතුරය. අරණායක නාය ගොස් ඇත. එයට අමතරව තවත් බොහෝ පළාත් වලට නාය තර්ජන ඇත. මෙය ඇතිවුයේ නිරිතදිග මෝසම් තත්වය නිසා නොව, අහම්බෙන් ආ බෝනස් තත්වයක් නිසාය. එයට කියන නම නිශ්චිතවම මතක නැති. මුත් ඇමරිකාව හරහා ගිය කත්‍රිනා රීටා වැනි ඒවානම් ලංකාවේ අපිට හොඳාකාරව මතක තිබේ. හේතුව අපේ ගුවන් විදුලි සහ රූපවාහිනි නාලිකා වල උදවිය ඒවා හැඳින්වූයේම ඒ නම්වලින්ම බැවිණි. සුළං ගැන කථා කල මොහොතේ තවත් අතුරු කතාවක් නොකියාම බැරිය.
මා රිවරිනා හෝටලයේ ගිණුම් අංශයේ සේවය කළ අවධියේ, එහි යතුරුලියන සේවිකාව හදිසියේ එකදිගට නිවාඩු ගන්නට යෙදුණි. බොහෝ දෙනා සැක කළේ ඇය වෙනත් රැකියාවක් සොයාගෙන ඇති බවය. මෙවැනි කටකතා අප අතර පමණක් නොව අපගේ කළමනාකාරීත්වය දක්වාදා ගමන් ගන්නේ ලැව් ගිණි මෙනි. සමහරවිට එවැනි කතාවක් ආරම්භ වන්නේ කළමනාකාරීත්වය පැත්තෙනි. තවත් සමහරු වෙනත් කතාවක් කීහ. ඒ ඇය එහි ප්‍රධාන ඉංජිනේරුවා සමග ඇති සම්බන්ධය ගැනය. මේ ආයතනයේ ඉහළ ශ්‍රේණි වල කිසිවෙකු ස්ථිර සේවකයන් නොවූහ. ඔවුන් සේවය කලේ කොන්ත්‍රාත් පදනමෙනි. එනිසා ඔවුන් සේවය කරන වැඩිම කාළය අවුරුදු හතරකි. එසේ තමන්ගේ අවුරුදු හතර හෝ අට සම්පූර්ණ කල ඉංජිනේරුවා වෙනත් රැකියාවකට මාරු වී ගොසිනි.
කටකථාවට අනුව යතුරුලියන්නියගේ අතුරුදහන් වීම එනිසා ඇති වූ සිත් තැවුල නිසාය. එකම වහලක් යට බිරින්දෑවරු හතරක් තබාගෙන සිටි බවට නිවාස පාළන අංශයේ කෙනෙකු මා සමග පැවසීය. ඒ ඔහුගේ බිරිඳ, නඩත්තු අංශයේ යතුරුලියන්නිය, පිළිගැනීමේ අංශයේ සුන්දර ලඳක් (එයා ගැන ලියැවුණු ලොල් කතාව ) සහ අපේ යතුරුලියන්නියය.
නරකම නෑ නේද? මිනිහා හෙන හැන්ඩියා. ඒ වගේම ජේත්තු කාරය. ගානට ට්‍රිම් කරපු රැවුල, උසට සරිලන මහතා කාගේත් හිත් වසඟ කළා. ඇත්තටම අතුරු කතාවත් මේක නෙවෙයි මේක අතු-අතුරු කතාවක් ( විජේ අන්කල්ගේ නාමරකණයට අනුව). ඇය විසින් ටයිප් ගසන්නට යෙදුනු බොහෝ දේ ලෝටස් සහ වර්ඩ්ස්ටාර් මගින් මවිසින් පරිගණක මුද්‍රණ ලෙස ලබා දෙන්නට යෙදුනු නිසා, ඇයට තනිකරම ලියුම් ටයිප් ගැසීම පමණක් ඉතිරි විය. ඇයගේ මේ හදිසි අතුරුදන් වීම සැලකිල්ලට ගෙන තාවකාලික අනුප්‍රාප්තිකයෙකු ලෙස සිල්වා නමැති රජයේ සේවය කොට විශ්‍රාම ගත් කළු, හීන්දෑරි මනුස්සයෙකු තාවකාලික පදනම මත සේවයට ගෙන තිබුණි. රජයේ සේවකයෙකු ලෙස කෙතරම් අත්දැකීම් තිබුණද, සංචාරක හෝටලයක වැඩ කෙරෙන අකාරය පිළිබඳව ඇති අල්ප දැනුම සහ සමහර යෙදුම් පිලිබඳ නොදැනුවත් නිසාම ඔහු මා සිටි කාමරය සහ ප්‍රධාන ගණකාධිකාරී වරයාගේ කාමරය අතර ඇති තල්ලු දොර ඇරගෙන මා සමග කතාවට පැමිණේ. රාජකාරි වෙලාවේ කතාබහ මෙවැනි ආයතන අනුමත කරන්නනේ නැත. නමුත් මාගේ පියාගේ වයසේ පසු වූ මේ පුද්ගලයාට මේවා පැහැදිලි කල නොහැක. දිනක් මාගේ රාජකාරි හැඳුනුම්පත අතටගත් ඔහු, මුලසිට අගට කියවා
"ආ පුතා ඔයාලා හරි පෝසත් කට්ටිය නේද, ගෙදරට ටෙලිෆෝනුත් තියෙනවා?"
"අනේ නෑ මිස්ට සිල්වා, ඔය තියෙන්නේ මේ ඔෆිස් එකේ නම්බර් එක"
දවසක් මේ මිනිසා සමග අල්ලාප-සල්ලාපයක යෙදුනු අපේ ගනකාධීකාරී වරයා, ඔහු සමග කථාවෙන් සතුටක් ලබන බව අපට පැහැදිලි විය. සිල්වා උන්නැහේ නිනව්වක් නැතිව වක්කඩ කැඩුවා සේ කථාව කරගෙන යයි. මෙවැනි විටක ඇහෙන් සන් කර අප කැඳවීම ගණකාධිකාරී වරයාගේ සිරිතයි. ඒ වනවිට ඔවුන් දෙදෙනා ගූගෝල විද්‍යාව පිලිබඳ කථා කරයි. ඒ මදිවට ඉංග්‍රීසියෙනි. ලෝකයේ එක්-එක් රටවල ඇති චණ්ඩ මාරුත ගැන සිල්වා උන්නැහේ කියවයි. ඉන් මගේ මතකයේ තිබෙන්නේ "හරිකේන් ඔෆ් වෙස්ට් ඉන්ඩීස්" පමණය. ඉන්පසු දිනක එතැනින් යන ගණකාධීකාරී තැන
"මිස්ටර් සිල්වා මොකක්ද අර වෙස්ට් ඉන්ඩීස් වල හමන හුළඟ ?" යනුවෙන් අසයි. ඒ හැමවිටකම කිසිම පැකිලීමක් නැතිව "හරිකේන් ඔෆ් වෙස්ට් ඉන්ඩීස්" නේ මිස්ටර් රත්නායක යනුවෙන් පවසන්නේ පන්තියේ ගුරුතුමාගේ පැනයට උත්තර දෙන දීප්තිමත් සිසුවෙකු මෙනි. අන්තිමට සිල්වා උන්නැහේට වැඩි දිනක් යන්නට මත්තෙන් හරිකේන් යනුවෙන් කාඩ් එකක් වැදිණි. රජයෙන් සපයන සාගත මල්ලද රැගෙන පැමිණෙන මේ කළු හීන්දෑරි මිනිසා ගැන මට ඇති වී තිබුණේ කම්පාවකි. අදද වයස හැට ඉක්මවා ගිය මිනිසුන් කොතැනක හෝ සේවය කරන විට මගේ හිතට අනුකම්පාවක ඇතිවේ. ඒ නිසි විශ්‍රාමික ක්‍රමයකට උරුමකම් නැති නිසා එසේ කඹුරන්නට සිදු වන නිසාය. සිල්වා මහතාගේ අවිවාහක දියණියන් දෙදෙනෙකු සිටින නිසා එසේ සේවයට පැමිණ ඇත. දිනක් අපේ කෑම කාමරයේ ආහාර අවසන් වී ඇති මොහොතක, එකවුන්ටන් තැනගේ කුඩා චිට් එකකින් රස-මසවුලක් භුක්ති විඳින්නට ලැබුණු විටෙක, "දේ ෆෙඩ් මී වෙල්" යනුවෙන් ඉතා සතුටෙන් පවසන විට අනුකම්පාවක් ඇරෙන්න කිසිදු හැගීමක් නොනැගින. අවසානයේ මර්සි නමැති අපගේ ටයිපිස්ට් පැමිණීම නිසා, ඔහුගේ වැඩ අවසන් වන දිනයේදී, ඔහුගේ මුහුණ දකින්නට දුකය. අතුරු කතාව එතැකින් නිමයි.
දැන් අපි සහනාධාර බෙදීමට යොමු වෙමු. සහනාධාර බෙදීමට මෙවර බොහෝ කණ්ඩායම් ඉදිරිපත් විය. මේ අතුරින් ෆේස්බුක් සමූහයන් කැපී පෙනුණු අතර සියලුම මාධ්‍ය ජාල මේවා තරගයක් මෙන් කරගෙන යති. විශේෂයෙන්ම රූප මාධ්‍ය විසින් සිදු කරන ප්‍රචාරණ දෙනෙතට කඳුළු නංවන සුළුය. ඉතාම සංවේදී ජනතාවක් සිටින රටක් මේවාට හොඳ තෝතැන්නකි. එසේ පවසා එකතු කරන ද්‍රව්‍ය ඔවුන්ගේ ලේබලය සහිත මල්ලක ගෙනගොස් දෙන්නේ විපතට පත්ව ඇති ජනතාව කෙරේ ඇති සැබෑ අනුකම්පාවෙන්මද යන්න සක සහිතය. එසේ ඔවුන් කරන ලද සමාජ සත්කාරය ගැන උදම්අනන්නටද ඔවුන් වග බලා ගනිති. මගේ දියණිය මේවා බලාගෙන හිඳ අපූරු ප්‍රශ්නයක් මගේ ඇසුවාය. ඒ
"ඇයි තාත්තේ ඒ බඩු ගන්න මිනිස්සු දන්නේ නැද්ද, ඒගොල්ලෝ මිනිස්සු ගෙනැත් දෙන දේවල් අනිත් මිනිස්සු දීපු ඒවා කියලා. ඒගොල්ලෝ තැන්ක්ස් කරන්නේ ටී.වී. එකටනේ"
මේ ව්‍යසනය දැක හිත උණු වෙන ජනතාව මේ පරිත්‍යාගයන් කලේ ඇති කමකට නොවන බව අමුතුවෙන් පැවසිය යුතු දෙයක් නොවේ. කවුරුත් හැකි සහ නොහැකි පමණින්ද තමන්ගේ ආධාර එකතු කර මේ මාධ්‍ය වෙත ගෙනගොස් බාර දෙති. සමහරු මාධ්‍ය ඉදිරියේ පෙනීසිටීමට ඇති කැමැත්තෙන්ම මේවා කරන බවද පසක් වන්නේ ඒවා පෙන්වන විටදීය. කොහොමත් සාමන්‍ය ජනතාවට එම ප්‍රදේශ තහනම් කලාපයක් කල කල්හී, ඔවුන්දට විකල්පයක් නැත. එසේ කෙලින්ම ආධාර බෙදන්නට යම්කිසිවෙක් ඉදිරිපත් වූවානම් ඔවුන්ට ඒවා බෝට්ටු හරස් කර අත්පත් කරගන්නා මැති-ඇමති ගොල්ලන්ට බාරදී, පින් නැතිව ගෙදර එන්නට සිදු වූ අවස්ථාවන්ද වාර්තා වේ.
මා කියන්නට යන්නේ මේ කිසිවක් නොවේ. මේවා සාමාන්‍ය සිද්ධීන් බව මෙය කියවන ඔබට පැහැදී ඇත. නමුත් සහනාධාර පිළිබඳ නොපෙනෙන සත්‍යය යම්කිසි මට්ටමකින් හෝ හෙළිදරව් කිරීම මගේ බලාපොරොත්තුවයි. නිතරම නොවුණත්, මා අසල්වැසි දසනායකගේ කඩයට ගොඩ වූ විටෙක ඔහු සමාජයෙන් උකහා ගන්නා අපූරු තොරතු මා වෙත දිග හරී. පසුගිය සමයේ ලංකාවේ ඇස්ට්‍රා මාගරින් හිඟයක් පැවත ඇත්තේ, හොරණ ඇති එහි කර්මාන්ත ශාලාවේ ඇති වූ හදිසි ගින්නක් නිසාය. නමුත් ඔහුගේ කඩයේ සැචේ ප්‍රමාණයේ ඇස්ට්‍රා තිබේ. මේවා කෙලෙස ලැබුණේදැයි මගෙන් විමසා, පිළිතුරක් දෙන්නටද ප්‍රථම මෙසේ පවසාගෙන යයි
"කිව්වට විස්වාස කරන්න, මේ පාර ඇස්ට්‍රා ලංකාවට ගෙන්වලා තියෙන්නේ ඉන්දියාවේ ගහලා. ඒ ගෙනාපු පලවෙනි තොගේ කෙලින්ම සහනාධාර වලට දීලා තියෙන්නේ. ඒ බඩු ඊට පස්සේ කෙලින්ම ඇවිත් තියෙනවා පිටකොටුවේ තැනකට. මම එතැනින් ගත්තේ". මේ සහනාධාර වල එක් අතුරුපලයකි. ඒවා ලබන්නන් කරන එක දෙයක් වන්නේ අඩු මුදලට ඒවා විකුණා දැමීමයි. දසනායකට අනුව රුපියල් ලක්ෂයක දෛනික ආදායමක් ඇති, ගංවතුරට ආසන්නයේ වෙළඳ සැලක් පවත්වාගෙන යන පුද්ගලයෙක් තම ඥාති නිවසක සිට මේ ආධාර ගැනීමට සිටින්නේ කඩය තාවකාලිකව වසා දමාය. ඔහුගේ දිනක ලාභය රුපියල් දහදාහක් යයි සිතුවහොත්, මේ ලැබෙන මලු වලින් එක්කෝ ඊට එහා ආදයාමක් ඔහු ලබයි, නැතිනම් එසේ එකතු වන ද්‍රව්‍ය අඩු මුදලට ඩැහැ ගන්නට ඔහු එසේ කරයි.
මා රිවරිනා හෝටලයේ ගිණුම් අංශයේ සේවය කළ අවධියේ, එහි යතුරුලියන සේවිකාව හදිසියේ එකදිගට නිවාඩු ගන්නට යෙදුණි. බොහෝ දෙනා සැක කළේ ඇය වෙනත් රැකියාවක් සොයාගෙන ඇති බවය. මෙවැනි කටකතා අප අතර පමණක් නොව අපගේ කළමනාකාරීත්වය දක්වාදා ගමන් ගන්නේ ලැව් ගිණි මෙනි. සමහරවිට එවැනි කතාවක් ආරම්භ වන්නේ කළමනාකාරීත්වය පැත්තෙනි. තවත් සමහරු වෙනත් කතාවක් කීහ. ඒ ඇය එහි ප්‍රධාන ඉංජිනේරුවා සමග ඇති සම්බන්ධය ගැනය. මේ ආයතනයේ ඉහළ ශ්‍රේණි වල කිසිවෙකු ස්ථිර සේවකයන් නොවූහ. ඔවුන් සේවය කලේ කොන්ත්‍රාත් පදනමෙනි. එනිසා ඔවුන් සේවය කරන වැඩිම කාළය අවුරුදු හතරකි. එසේ තමන්ගේ අවුරුදු හතර හෝ අට සම්පූර්ණ කල ඉංජිනේරුවා වෙනත් රැකියාවකට මාරු වී ගොසිනි.
කටකථාවට අනුව යතුරුලියන්නියගේ අතුරුදහන් වීම එනිසා ඇති වූ සිත් තැවුල නිසාය. එකම වහලක් යට බිරින්දෑවරු හතරක් තබාගෙන සිටි බවට නිවාස පාළන අංශයේ කෙනෙකු මා සමග පැවසීය. ඒ ඔහුගේ බිරිඳ, නඩත්තු අංශයේ යතුරුලියන්නිය, පිළිගැනීමේ අංශයේ සුන්දර ලඳක් (එයා ගැන ලියැවුණු ලොල් කතාව ) සහ අපේ යතුරුලියන්නියය.
නරකම නෑ නේද? මිනිහා හෙන හැන්ඩියා. ඒ වගේම ජේත්තු කාරය. ගානට ට්‍රිම් කරපු රැවුල, උසට සරිලන මහතා කාගේත් හිත් වසඟ කළා. ඇත්තටම අතුරු කතාවත් මේක නෙවෙයි මේක අතු-අතුරු කතාවක් ( විජේ අන්කල්ගේ නාමරකණයට අනුව). ඇය විසින් ටයිප් ගසන්නට යෙදුනු බොහෝ දේ ලෝටස් සහ වර්ඩ්ස්ටාර් මගින් මවිසින් පරිගණක මුද්‍රණ ලෙස ලබා දෙන්නට යෙදුනු නිසා, ඇයට තනිකරම ලියුම් ටයිප් ගැසීම පමණක් ඉතිරි විය. ඇයගේ මේ හදිසි අතුරුදන් වීම සැලකිල්ලට ගෙන තාවකාලික අනුප්‍රාප්තිකයෙකු ලෙස සිල්වා නමැති රජයේ සේවය කොට විශ්‍රාම ගත් කළු, හීන්දෑරි මනුස්සයෙකු තාවකාලික පදනම මත සේවයට ගෙන තිබුණි. රජයේ සේවකයෙකු ලෙස කෙතරම් අත්දැකීම් තිබුණද, සංචාරක හෝටලයක වැඩ කෙරෙන අකාරය පිළිබඳව ඇති අල්ප දැනුම සහ සමහර යෙදුම් පිලිබඳ නොදැනුවත් නිසාම ඔහු මා සිටි කාමරය සහ ප්‍රධාන ගණකාධිකාරී වරයාගේ කාමරය අතර ඇති තල්ලු දොර ඇරගෙන මා සමග කතාවට පැමිණේ. රාජකාරි වෙලාවේ කතාබහ මෙවැනි ආයතන අනුමත කරන්නනේ නැත. නමුත් මාගේ පියාගේ වයසේ පසු වූ මේ පුද්ගලයාට මේවා පැහැදිලි කල නොහැක. දිනක් මාගේ රාජකාරි හැඳුනුම්පත අතටගත් ඔහු, මුලසිට අගට කියවා
"ආ පුතා ඔයාලා හරි පෝසත් කට්ටිය නේද, ගෙදරට ටෙලිෆෝනුත් තියෙනවා?"
"අනේ නෑ මිස්ට සිල්වා, ඔය තියෙන්නේ මේ ඔෆිස් එකේ නම්බර් එක"
දවසක් මේ මිනිසා සමග අල්ලාප-සල්ලාපයක යෙදුනු අපේ ගනකාධීකාරී වරයා, ඔහු සමග කථාවෙන් සතුටක් ලබන බව අපට පැහැදිලි විය. සිල්වා උන්නැහේ නිනව්වක් නැතිව වක්කඩ කැඩුවා සේ කථාව කරගෙන යයි. මෙවැනි විටක ඇහෙන් සන් කර අප කැඳවීම ගණකාධිකාරී වරයාගේ සිරිතයි. ඒ වනවිට ඔවුන් දෙදෙනා ගූගෝල විද්‍යාව පිලිබඳ කථා කරයි. ඒ මදිවට ඉංග්‍රීසියෙනි. ලෝකයේ එක්-එක් රටවල ඇති චණ්ඩ මාරුත ගැන සිල්වා උන්නැහේ කියවයි. ඉන් මගේ මතකයේ තිබෙන්නේ "හරිකේන් ඔෆ් වෙස්ට් ඉන්ඩීස්" පමණය. ඉන්පසු දිනක එතැනින් යන ගණකාධීකාරී තැන
"මිස්ටර් සිල්වා මොකක්ද අර වෙස්ට් ඉන්ඩීස් වල හමන හුළඟ ?" යනුවෙන් අසයි. ඒ හැමවිටකම කිසිම පැකිලීමක් නැතිව "හරිකේන් ඔෆ් වෙස්ට් ඉන්ඩීස්" නේ මිස්ටර් රත්නායක යනුවෙන් පවසන්නේ පන්තියේ ගුරුතුමාගේ පැනයට උත්තර දෙන දීප්තිමත් සිසුවෙකු මෙනි. අන්තිමට සිල්වා උන්නැහේට වැඩි දිනක් යන්නට මත්තෙන් හරිකේන් යනුවෙන් කාඩ් එකක් වැදිණි. රජයෙන් සපයන සාගත මල්ලද රැගෙන පැමිණෙන මේ කළු හීන්දෑරි මිනිසා ගැන මට ඇති වී තිබුණේ කම්පාවකි. අදද වයස හැට ඉක්මවා ගිය මිනිසුන් කොතැනක හෝ සේවය කරන විට මගේ හිතට අනුකම්පාවක ඇතිවේ. ඒ නිසි විශ්‍රාමික ක්‍රමයකට උරුමකම් නැති නිසා එසේ කඹුරන්නට සිදු වන නිසාය. සිල්වා මහතාගේ අවිවාහක දියණියන් දෙදෙනෙකු සිටින නිසා එසේ සේවයට පැමිණ ඇත. දිනක් අපේ කෑම කාමරයේ ආහාර අවසන් වී ඇති මොහොතක, එකවුන්ටන් තැනගේ කුඩා චිට් එකකින් රස-මසවුලක් භුක්ති විඳින්නට ලැබුණු විටෙක, "දේ ෆෙඩ් මී වෙල්" යනුවෙන් ඉතා සතුටෙන් පවසන විට අනුකම්පාවක් ඇරෙන්න කිසිදු හැගීමක් නොනැගින. අවසානයේ මර්සි නමැති අපගේ ටයිපිස්ට් පැමිණීම නිසා, ඔහුගේ වැඩ අවසන් වන දිනයේදී, ඔහුගේ මුහුණ දකින්නට දුකය. අතුරු කතාව එතැකින් නිමයි.
දැන් අපි සහනාධාර බෙදීමට යොමු වෙමු. සහනාධාර බෙදීමට මෙවර බොහෝ කණ්ඩායම් ඉදිරිපත් විය. මේ අතුරින් ෆේස්බුක් සමූහයන් කැපී පෙනුණු අතර සියලුම මාධ්‍ය ජාල මේවා තරගයක් මෙන් කරගෙන යති. විශේෂයෙන්ම රූප මාධ්‍ය විසින් සිදු කරන ප්‍රචාරණ දෙනෙතට කඳුළු නංවන සුළුය. ඉතාම සංවේදී ජනතාවක් සිටින රටක් මේවාට හොඳ තෝතැන්නකි. එසේ පවසා එකතු කරන ද්‍රව්‍ය ඔවුන්ගේ ලේබලය සහිත මල්ලක ගෙනගොස් දෙන්නේ විපතට පත්ව ඇති ජනතාව කෙරේ ඇති සැබෑ අනුකම්පාවෙන්මද යන්න සක සහිතය. එසේ ඔවුන් කරන ලද සමාජ සත්කාරය ගැන උදම්අනන්නටද ඔවුන් වග බලා ගනිති. මගේ දියණිය මේවා බලාගෙන හිඳ අපූරු ප්‍රශ්නයක් මගේ ඇසුවාය. ඒ
"ඇයි තාත්තේ ඒ බඩු ගන්න මිනිස්සු දන්නේ නැද්ද, ඒගොල්ලෝ මිනිස්සු ගෙනැත් දෙන දේවල් අනිත් මිනිස්සු දීපු ඒවා කියලා. ඒගොල්ලෝ තැන්ක්ස් කරන්නේ ටී.වී. එකටනේ"
මේ ව්‍යසනය දැක හිත උණු වෙන ජනතාව මේ පරිත්‍යාගයන් කලේ ඇති කමකට නොවන බව අමුතුවෙන් පැවසිය යුතු දෙයක් නොවේ. කවුරුත් හැකි සහ නොහැකි පමණින්ද තමන්ගේ ආධාර එකතු කර මේ මාධ්‍ය වෙත ගෙනගොස් බාර දෙති. සමහරු මාධ්‍ය ඉදිරියේ පෙනීසිටීමට ඇති කැමැත්තෙන්ම මේවා කරන බවද පසක් වන්නේ ඒවා පෙන්වන විටදීය. කොහොමත් සාමන්‍ය ජනතාවට එම ප්‍රදේශ තහනම් කලාපයක් කල කල්හී, ඔවුන්දට විකල්පයක් නැත. එසේ කෙලින්ම ආධාර බෙදන්නට යම්කිසිවෙක් ඉදිරිපත් වූවානම් ඔවුන්ට ඒවා බෝට්ටු හරස් කර අත්පත් කරගන්නා මැති-ඇමති ගොල්ලන්ට බාරදී, පින් නැතිව ගෙදර එන්නට සිදු වූ අවස්ථාවන්ද වාර්තා වේ.
මා කියන්නට යන්නේ මේ කිසිවක් නොවේ. මේවා සාමාන්‍ය සිද්ධීන් බව මෙය කියවන ඔබට පැහැදී ඇත. නමුත් සහනාධාර පිළිබඳ නොපෙනෙන සත්‍යය යම්කිසි මට්ටමකින් හෝ හෙළිදරව් කිරීම මගේ බලාපොරොත්තුවයි. නිතරම නොවුණත්, මා අසල්වැසි දසනායකගේ කඩයට ගොඩ වූ විටෙක ඔහු සමාජයෙන් උකහා ගන්නා අපූරු තොරතු මා වෙත දිග හරී. පසුගිය සමයේ ලංකාවේ ඇස්ට්‍රා මාගරින් හිඟයක් පැවත ඇත්තේ, හොරණ ඇති එහි කර්මාන්ත ශාලාවේ ඇති වූ හදිසි ගින්නක් නිසාය. නමුත් ඔහුගේ කඩයේ සැචේ ප්‍රමාණයේ ඇස්ට්‍රා තිබේ. මේවා කෙලෙස ලැබුණේදැයි මගෙන් විමසා, පිළිතුරක් දෙන්නටද ප්‍රථම මෙසේ පවසාගෙන යයි
"කිව්වට විස්වාස කරන්න, මේ පාර ඇස්ට්‍රා ලංකාවට ගෙන්වලා තියෙන්නේ ඉන්දියාවේ ගහලා. ඒ ගෙනාපු පලවෙනි තොගේ කෙලින්ම සහනාධාර වලට දීලා තියෙන්නේ. ඒ බඩු ඊට පස්සේ කෙලින්ම ඇවිත් තියෙනවා පිටකොටුවේ තැනකට. මම එතැනින් ගත්තේ". මේ සහනාධාර වල එක් අතුරුපලයකි. ඒවා ලබන්නන් කරන එක දෙයක් වන්නේ අඩු මුදලට ඒවා විකුණා දැමීමයි. දසනායකට අනුව රුපියල් ලක්ෂයක දෛනික ආදායමක් ඇති, ගංවතුරට ආසන්නයේ වෙළඳ සැලක් පවත්වාගෙන යන පුද්ගලයෙක් තම ඥාති නිවසක සිට මේ ආධාර ගැනීමට සිටින්නේ කඩය තාවකාලිකව වසා දමාය. ඔහුගේ දිනක ලාභය රුපියල් දහදාහක් යයි සිතුවහොත්, මේ ලැබෙන මලු වලින් එක්කෝ ඊට එහා ආදයාමක් ඔහු ලබයි, නැතිනම් එසේ එකතු වන ද්‍රව්‍ය අඩු මුදලට ඩැහැ ගන්නට ඔහු එසේ කරයි.
කොහොමටත් සනහාධාර ලබන්නාට ඒවා ඒ හැටි වටිනාකමක් නැත. මන්ද ඒවා මිලදී ගැනීමට අවශ්‍ය මුදල් උපයා ගන්නේ ඔවුන් නොවන නිසාය. මේවා පරිත්‍යාග කල අයගෙන් ඉතා ස්වල්ප ප්‍රමාණයක් හැර අන් සියල්ලන්ම ඉතා වෙහෙස මහන්සි වී මේවා උපයා ගනී. බඩු-මිල හෝ වැට් වැඩි වීම ගැන ඉතා තැවුලෙන් පසු වේ. නමුත් අනුන්ගේ දුකේදී හිත උණු වේ. ඉතිං හැකි පමණ සහ නොහැකි පමණ දන් දෙයි. තුර්කි ජාතිකයෙකු මුහුනුපොත හරහා කළ හෙළිදරව්ව එයට ලැබුණු හොඳම සහතිකය වේ. ඇත්ත වශයෙන්ම අප ජීවත් වන්නේ පුදුමාකාර දනට - පිනට කැමති ජාතියක් වෙසෙන රටකය.
දුකට පත් සියලු දෙනා මෙසේ සහනාධාර ඉල්ලාගෙන පැමිණෙන්නේ නැත. ඒවාට පුරුදු වූ පිරිසක් ඇත. ඔවුන් හැමදේම එසේ ලැබිය යුතු යයි විශ්වාස කරයි. කැළණි ගඟ අද්දර අනවසර ස්ථාන වල ජීවත් වූවන්ට නිවෙස් පවා ලැබී ඇතත් ඔවුන් ඒවා බදු දී යලිත් මේ අනාරක්ෂිත ප්‍රදේශ වලම කරක් ගසන්නේ සහනාධාර නිසාම නොවේ. නමුත් මෙවර ගංවතුරෙන් අනපේක්ෂිත ප්‍රදේශ කිහිපයක්ද යට වූ බව සත්‍යයකි. එහෙත් එම ප්‍රදේශ වල නිවාස ඉදිකිරීම් දෙස මොහොතක් බැලුවොත් ඉන් කීයක් අදාළ ප්‍රාදේශීය සභා වල අනුමත ගොඩනැගිලිදැයි ඔබට වැටහෙනු ඇත.
සහනාධාර නොනැවතී ලබා දුන්නොත් ඔවුන් කිසි දිනෙක යලිත් ඔවුන්ගේ නිවෙස් වෙත යන්නේ නැති බව මා දන්නේ අද ඊයේ නොවේ. ඒ දකුණේ ප්‍රදේශ ගණනාවක සේවය කරන (වර්ල්ඩ් විෂන්) මගේ මිතුරියක් කල හෙළි දරව්වෙනි. නියං සහනාධාර ලබන කිසිවෙකු ඔවුන්ගේ නිවෙස් වල වහල ගසන්නේ නැති බවත්, එසේ නොකරන්නේ සහනාධාර අහිමි වන නිසා බවත් ඇය පවසයි. ඒවා දැන-දැනත් ඔවුන් තමන්ගේ ආධාර ව්‍යාපෘති කරගෙන යයි. මේ පෙදෙස් වල ජනයා වැස්ස වැටෙනවාට කැමති නැත.
සාමාන්‍යයෙන් අපේ රටේ මිනිසුන් කම්මැලි බව අප සියලු දෙනා පිළිගත යුතු සත්‍යයකි. නිකං ලැබෙන දේ තොග වශයෙන් එක්කාසු කර ගන්නන්ද සිටින බව නොකිවමනාය. ඒ පිලිබඳ කදිම ලිපියක් යාන්හැල්ල ලියන සුරංග කර ඇත. සියලු දෙනාම එය කියවන්නට ඇතැයි සිතමි. සහනාධාර ලබන්නාට එහි වටිනාකම අඩුය. ඔබ පේපර් සර්වියට් පැකට් එකක් එවැනි කෙනෙකුට ලබා දී ඔවුන් කරන දේ බලා සිටින්න. ගෙදරදී අප පේපර් සර්වියෙට් පැකට් එකක් රැගෙන ආවද, එය අමුත්තෙකු සිටින විට භාවිතා කරන්න ලබා දුන්නද, ඉතිරි ඒවා අරපරිස්සමින් තබන බව මා අත්දැකීමෙන් සහ නිරීක්ෂණයෙන් දනිමි. නමුත් ඔබ වෙනත් ස්ථානයක පේපර් සර්වියෙට් නොමිලයේ ලබා දී ඒවා භාවිතා කරන අයුරු බලා සිටින්න. ඔවුන් සපත්තු පොලිෂ් කරන්නද, පිගන් පිහින්නද, වාහනයේ වීදුරු පිස දමන්නද, කන්නාඩි පිරිසිදු කරන්නද ඒවා භාවිතා කරයි. හේතුව ඒවා මිලදී ගන්නට ඔවුන්ගේ පොකැට්ටුවෙන් සතයක් හෝ වැය නොවන නිසාය.
සහනාධාර වල සරල කතාන්දරය ඉහත පේපර් සර්වියෙට් උදාහරණයෙන් පැහැදිලි වේ. ලබන්නා ඒවාට කරන වියදමක් නැති නිසා ඔවුන් නොමසුරුව ඒවා භාවිතා කරයි. තම මහන්සියෙන් රුපියලක් උපයාගත් පුත්‍රයා, තමාගේ පියා ලිපට එය විසි කල කල්හී හැසිරුණු ආකාරය කියවෙන කතාව මේ මොහොතේ සිහිපත් වේ. සහනාධාර ලබන්න්නා කම්මැලි වේ. උපයන්න උදාසීනය. කාගෙන් හෝ කඩාපාත් වනතෙක් බලා සිටී. පහුගිය සමයේ තමන්ට ඉන්න තැනක් නොමැති බවට ආණ්ඩුවට මැසිවිලි නගන අයුරු ඔබත් මාධ්‍යයෙන් දකින්නට ඇත.
වරක් අප මතුගම ප්‍රදේශයේ එක් අසරණ පවුලකට නිවසක් සාදා දෙන්නට ඉදිරිපත් වූයෙමු. වරින්වර කණ්ඩායම් වශයෙන් නිවාඩු දමා ගොස් ශ්‍රමදානයෙන් වැඩකටයුතු කළේ ඒ සඳහා දරන්නට වන බරපැන අවම කර ගැනීමටය. අප නිවසේ බිත්ති කඩමින් වයරින් කටයුතු වල යෙදෙද්දී, එම ගෙදර ගෘහ මූලිකයා වගේ-වගක් නැතිව සුපවයිසර් මෙන් බලා සිටියේය. නමුත් ඔහුගේ රැකියාව කුළී වැඩය. තමන්ගේ නිවසේ කෙරෙනේ කටයුත්තේදී ඔහු මෙයට වඩා යුහුසුළු වියයුතු නේදැයි අප අපිටම කියා ගත්තෙමු.
මගේ කාර්යාලීය මිතුරා එක් පවුලකට මාසිකව යම් මුදලක් සපයයි. ඔහු ඒ තීරණයට එන්නේ එය ලබාදෙන්නට යෙදුනු කාලයේ එකී පවුලේ ආර්ථික තත්වය සැලකිල්ලට ගෙනය. නමුත් අද තත්වය ගැන සලකා ඔහු මේ මුදල ලබා දීම ප්‍රතික්ෂේප කළහොත්, එයට මුහුණ දීමේ ශක්ශ්තිය එකී පවුලට නැත. මන්ද ඔවුන් අඩුවෙන් මුදල් ඉපැයීමට පුරුදු වී ඇති නිසාය. නැතිනම් යම් මුදලක් නාස්ති කිරීමට ඇබ්බැහි වී සිටීම නිසාය.
අවසානයේදී මගේ විශ්වාසය නම් "සහනාධාර වහක්" බවය. ඒ මගින් මිනිසුන්ගේ උද්යෝගය හීන කරයි. මේ දිනවල විනාශ වූ නිවෙස් පිළිසකර කරගැනීමට හෝ පිරිසිදු කර ගැනීමට ස්වේච්චාවෙන් ඉදිරිපත් වීම ඉතා හොඳ දෙයකි. නමුත් ලබන වසරේ ඔබ එයට ඉදිරිපත් නොවුනහොත් ඔවුන් මැසිවිලි නගනු නියතය. මෙය සාමාන්‍ය තත්වයකි. මාගේ මේ ලිපියේ අරමුණ ත්‍යාගශීලී ජනතාව හෝ ස්වේච්චාවෙන් සේවය කරන ඔබ මන්දෝත්සාහී කිරීම නොව, සහනාධාර නමැති කාසියේ අනෙක් පැත්ත පිලිබඳ පෙන්වා දීමටය.
මා ජීවත් වන කළුබෝවිල ප්‍රදේශයේ සුදර්ශි මාවත නොවැම්බර් මාසයේ කොළඹට වැටෙන මහා වැස්සට අඩියක් පමණ ජලයෙන් පිරී යාම සාමන්‍ය සිද්ධියකි. එසේ පිරෙන ජලය ගැන කිසිවෙකුට මැසිවිලි නොනගන ප්‍රදේශයේ ජනතාව, වතුර අස්කර ගැනීමද, වැසි ඇදහැලෙනවිට බඩු-භාණ්ඩ උස්තැන් වල තැබීමද, නිවෙස් වලට ගලාගෙන ආ මඩ හෝ කසල ඉවත් කර ගැනීමද, විෂබීජානුහරණය කර ගැනීමද කර ගනිති. මෙම ප්‍රදේශයේ බෑවුමක මේ පාර පිහිටා ඇත. ඇල අසලම ජීවත් වුවද, එයට ජලය රැගෙන යන කානු පද්දතිය අවහිර කර සමහරුන් තාප්ප ඉදි කර ඇත. තවත් කෙනෙක් තමන්ගේ නිවසේ මළපහ පද්දතියෙන් බටයක් එයට යොමු කර ඇත. උදෑසනක පාරට බටහොත් මෙකී පද්දති වල දුර්ගන්ධය ආග්‍රාහනය කරගත හැක. මෙසේ වැසිජලයෙන් වන විපතට බොහොමයක් දෙනා කුඩා බැම්මක් ඉදි කර අතුරු විසඳුමක් සිදු කලද, කිසිදු මාධ්‍යයක් මේවා වාර්තා කරන්නට එන්නේ නැත. වරක් මෙවැනි රජයේ අඩුපාඩු ගැන මහා දුකකින් වාර්තා කරන මාධ්‍යයක් මෙය ඔවුන්ගේ නාලිකාවේ පෙන්වීමට ප්‍රදේශයේ ජනතාවගෙන් රුපියල් පනස්දාහක් ලබාදෙන ලෙස ඉල්ලා ඇත. අද කෙරෙන මාධ්‍යකරණය පිලිබඳ ඇතුල් පැත්තද එලෙසය.
ඇඳුම් ලබා දෙන්නේ නම් පාවිච්චි නොකළ ඒවා දෙන ලෙස ජනතාවට අණ කරන්නේ ඇයිදැයි මට ගැටලුවකි. අඳින්නට පුළුවන් හොඳ තත්වයේ වෙනත් කෙනෙකුගේ ඇඳුමක් විපතට පත් මොහොතක අඳින්නට නොහැකි වන්නේ කුමන අරුමයක් නිසාදැයි මට පැහැදිලි නැත. හදිසියකට යාලුවෙකුගේ හෝ ඥාතියෙකුගේ ඇඳුමක් නොඇඳි කෙනෙකු සිටීදැයි නොදනිමි. ඒ දෙන ඇඳුම් තමන්ට අඳින්නට රිසි නොවේනම තෙත් වූ පොලොව මත දමා කකුල් පිස ගැනීමට හෝ භාවිතාව කල හැකිය. නමුත් දෙන්නාට මේ ගැන තිබෙන කැක්කුම ලබන්නාට නැතිබව මේ ප්‍රකාශ වලද ගැබ් වී ඇත.
සහනාධාර ලැබූවෝ පසුකාලීනව ඔවුන්ට උදව්-පදව් කල අයට මැසිවිලි නගන අවස්ථාද සමාජයේ අසන්නට ලැබේ. අපිට එහෙම උදව් නොකළානම් අපි කොහොම හරි අපේ දේ කර ගන්නවා යන්න ඔවුන් ඉදිරිපත් කරන තර්කයයි. සත්‍යම කතාවද එයයි. මිනිසුන්ට උදව් කල යුත්තේ අන්ත අසරණ භාවයට පත් වී ඇතිබව ඔබට සක්සුදක් සේ පැහැදිලි නම් පමණක් බව මගේ විශ්වාසයයි. රැල්ලට දුවන්න ගියහොත් ඔබ කලදේ ගැන ඔබටම පසුතැවිලි වන්නට සිදුවනවා ඇත. අනේ අපි කලේ පිනට, එයාලා කළ දේ එයාලා අරගෙන යයි, කියන ප්‍රසිද්ධ බොදු වැකිය නිසා, අපේ රටේ මිනිසුන් පිං ලැබීම අරමුණු කරගෙන මෙසේ පරිත්‍යාග කරයි. නමුත් සහනාධාර බෙදු සැම අවස්ථාවකම ඒවා ගසා කෑ පුවතක් පසුව අසන්නට ලැබේ.
මෙම සටහන තැබීමේ අරමුණ, සද් භාවයෙන් විපතට පත් ජනයාට උදව් කරන්නට ඉදිරිපත් වන ඔබ මන්දෝත්සාහී කිරීම හෝ හිතේ ඇතිවන කුහකත්වයක් නිසා නොවන බව මෙහි සටහන් කර තබමි. ඔබ යම් සද්කාර්යයකට මේ වනවිටත් එක් වී ඇතිනම් ඒවා දිගටම කරගෙන යන්න. නමුත් මේ යතාර්ථය දකින්න.
සහනාධාර ලැබූවෝ පසුකාලීනව ඔවුන්ට උදව්-පදව් කල අයට මැසිවිලි නගන අවස්ථාද සමාජයේ අසන්නට ලැබේ. අපිට එහෙම උදව් නොකළානම් අපි කොහොම හරි අපේ දේ කර ගන්නවා යන්න ඔවුන් ඉදිරිපත් කරන තර්කයයි. සත්‍යම කතාවද එයයි. මිනිසුන්ට උදව් කල යුත්තේ අන්ත අසරණ භාවයට පත් වී ඇතිබව ඔබට සක්සුදක් සේ පැහැදිලි නම් පමණක් බව මගේ විශ්වාසයයි. රැල්ලට දුවන්න ගියහොත් ඔබ කලදේ ගැන ඔබටම පසුතැවිලි වන්නට සිදුවනවා ඇත. අනේ අපි කලේ පිනට, එයාලා කළ දේ එයාලා අරගෙන යයි, කියන ප්‍රසිද්ධ බොදු වැකිය නිසා, අපේ රටේ මිනිසුන් පිං ලැබීම අරමුණු කරගෙන මෙසේ පරිත්‍යාග කරයි. නමුත් සහනාධාර බෙදු සැම අවස්ථාවකම ඒවා ගසා කෑ පුවතක් පසුව අසන්නට ලැබේ.
මෙම සටහන තැබීමේ අරමුණ, සද් භාවයෙන් විපතට පත් ජනයාට උදව් කරන්නට ඉදිරිපත් වන ඔබ මන්දෝත්සාහී කිරීම හෝ හිතේ ඇතිවන කුහකත්වයක් නිසා නොවන බව මෙහි සටහන් කර තබමි. ඔබ යම් සද්කාර්යයකට මේ වනවිටත් එක් වී ඇතිනම් ඒවා දිගටම කරගෙන යන්න. නමුත් මේ යතාර්ථය දකින්න.
